Translate

Portugalia w pigułce

 

  • StolicaLizbona (Lisboa)
  • Język urzędowy: portugalski
  • Powierzchnia: 92.090 km² (wraz z Azorami i Maderą)
  • Liczba ludności: 10,8 mln
  • Waluta: euro, symbol: €
  • Kierunkowy numer telefoniczny: +351



Nazwa kraju pochodzi od rzymskiego Portus CaleCale była osadą na północy Portugalii, przy ujściu rzeki Duero (port. Douro) do oceanu. Po zajęciu tych terenów, Rzymianie dodali do nazwy "port". Późniejsi władcy tych ziem, Swebowie i Wizygoci region wokół Portus Cale nazywali Portucale, która to nazwa ewoluowała do Portugale, a następnie Portugal.
Dla Portugalii, mającej za plecami silne królestwa Hiszpanii, a przed sobą wielki ocean, naturalnym było otwarcie się na morze, na morski handel. XV i XVI w. to czas odkryć i budowy imperium. Portugalczycy, opływając Afrykę, odkryli wschodnią drogę do Indii, odkryli Brazylię, założyli kolonie w Afryce, wytyczyli szlaki handlowe wokół południowej Azji, wysłali pierwsze misje dyplomatyczne do Chin i Japonii.
Pamiętnym dla Portugalii będzie rok 1755, kiedy to wielkie trzęsienie ziemi dotknęło kraj, a szczególnie Lizbonę. Rano, 1 listopada silne trzęsienie ziemi (obecnie szacowane na 9 stopni), a po nim ogromne fale tsunami oraz następujące pożary praktycznie zniszczyły miasto i zabiły wielu jego mieszkańców.
Portugalia była najdłużej funkcjonującym krajem kolonialnym Europy, licząc od zajęcia Ceuty w 1415 r. aż po 1999 r. – moment oddania Macau Chinom.
Urzędowym językiem jest portugalski. Pisownia niektórych słów jest bardzo zbliżona do hiszpańskiego, jednak wymowa potrafi być zupełnie inna.  Portugalczycy często wymawiają "o" jak "u", dla przykładu rzeka Tag, po portugalsku Tejo, to "teżu", a klasztor Hieronimitów, po portugalsku Mosteiro dos Jerónimos, wymawia się mniej więcej "muszteiru dusz żeronimusz". Dodam, że Tag – po hiszpańsku Tajo, wymawiają Hiszpanie "taho"...
Azulejos to płytki ceramiczne używane do dekorowania domów wewnątrz i na zewnątrz. Zostały wprowadzone na Półwyspie Iberyjskim przez Maurów, można je także zobaczyć w Andaluzji, aczkolwiek nie w takim natężeniu.
Obiekty sakralne i pałace budowane w okresie wielkich odkryć, za czasów króla Manuela I na przełomie XV i XVI w. były bogato zdobione motywami morskimi, botanicznymi i orientalnymi, pojawia się tu także krzyż Zakonu Chrystusa (poprzednio Templariuszy). Ten późnogotycki styl zwany jest manuelińskim. Najbardziej chyba spektakularny przykład to lizboński klasztor Hieronimitów (Mosteiro dos Jerónimos), czy Torre de Belém, ale napotkacie te elementy także gdzie indziej.
Cobo de Roca 
Nordkinn- północ położony w norweskiej prowincji Finnmark. Najbliższa wioska znajduje się ok. 30 kilometrów od Nordkinn. Trudno się tu dostać, przylądek w praktyce dostępny jest wyłącznie po dwudniowej wędrówce z Mehamn.
Sulina Jest to najbardziej wysunięty na wschód punkt Rumunii. Dalej jest już wyłącznie Morze Czarne i kontynent azjatycki.
Paralimni o miasto na Cyprze wita wschód słońca jako pierwsze w całej Unii Europejskiej. Zamieszkuje je około 15 tysięcy mieszkańcow. W mieście dominuje przemysł spożywczy.
Punta de Tarifa jest najbardziej wysuniętym na południe punktem na Półwyspie Iberyjskim i w Europie kontynentalnej. Znajduje się w prowincji Kadyks, stąd widać wybrzeże MarSintra https://www.peregrynacje.pl/sintra.html
Sintra znajduje się od 1995 r. na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.:
We wpisie na liście UNESCO znalazły się w m.in.: Pałac Narodowy, Pałac Pena, Pałac Monserrate, Pałac Ribafrias, Pałac Seitas (dziś luksusowy hotel), ruiny zamku Maurów czy Quinta da Regaleira.
Casa Piriquita i spróbować kruchych ciastek travesseiros (co oznacza z portugalskiego poduszkę). Piekarnia Piriquita założona została w 1862 roku i od początku prowadzona jest przez jedną rodzinę. Innym lokalnym przysmakiem dostępnym w Casa Piriquita są słodkie babeczki wypełnione twarogiem o nazwie queijadas.
 Pałac w Sintrze jest charakterystycznym elementem centrum historyczneg
o miasta.Jest jedynym pałacem królewskim w Portugalii, który przetrwał od czasów średniowiecza i jednocześnie najlepiej zachowanym, ponieważ był zamieszkany i używany od XV do XIX w. Obiekt pobudowano na miejscu dawnego pałacu Maurów.W wyniku przebudów jest zlepkiem różnych stylów architektonicznych. Widoczne elementy gotyku, stylu manuelińskiego i wpływ kultury Maurów (styl mudéjar). Trzęsienie ziemi z 1755 r. uszkodziło pałac, ale został on odrestaurowany.Pałac w tym miejscu istniał już prawdopodobnie około X wieku podczas rządów arabskich. W XII wieku Sintra została odbita przez siły chrześcijańskie i kompleks po rekonkwiście stał się siedzibą portugalskiej rodziny królewskiej.
Z pierwotnej konstrukcji nic się jednak nie zachowało, a dzisiejszy kształt kompleksu to przede wszystkim efekt XV i XVI-wiecznej przebudowy. Kompleks łączy w sobie wiele stylów, w tym styl mudéjar (połączenie zdobień arabskich z architekturą chrześcijańską, wyróżniający się m.in. wzorami z płytek azulejo i geometrycznymi stiukami) oraz styl gotycki z elementami manuelińskimi. Pałac ucierpiał w trakcie lizbońskiego trzęsienia ziemi w 1755 roku i wiele pomieszczeń przebudowano, ale trzymając się oryginalnych założeń.Sam pałac służył głównie jako letnia rezydencja dla członków rodziny królewskiej.
Castelo dos Mouros pochodzi z IX-X w. Zbudowany przez Maurów jako warownia obronna, został przejęty przez króla Afonso Henriquesa w 1147 r., po poddaniu się tamtejszego garnizonu. Od wieku XV zamek podupadał, jego mieszkańcy przenieśli się do Sintry, a znaczenie militarne obiektu zmalało. Pod nadzorem króla Fernando II, od 1839 r. ruiny fortecy zostały poddane procesowi restauracji, w zgodzie z panującym ówcześnie duchem romantyzmu.Mury wiją się po krzywiźnie zbocza wzgórza, fachowo wkomponowane w okoliczne skały. 
Pałac Pena stoi na szczycie wzgórza ponad Sintrą i przy dobrej pogodzie jest widoczny z dużej odległości. Z Castelo dos Mouros wraca się na ulicę, którą trzeba podejść jeszcze nieco wyżej, do głównego wejścia do parku Palácio da Pena. Od bramy do samego pałacu jest kawałek drogi, może nie długi, ale znowu po wznoszących się stokach wzgórza. Alternatywą dla pieszej wycieczki jest busik, jeżdżący od bramy do wejścia do pałacu i z powrotem, za opłatą 2 € od osoby. Poddaliśmy się i unikając spaceru w upale, podjechaliśmy (a potem wróciliśmy) owym busikiem.
W XII w. zbudowano na szczycie wzgórza kaplicę Nossa Senhora da Pena, która stała się znanym sanktuarium. Król Manuel I ufundował w 1503 r. w tym miejscu klasztor, przekazany hieronimitom. W XVIII w. zabudowania zostały poważnie uszkodzone przez błyskawicę, a następnie zniszczone przez wielkie trzęsienie ziemi w 1755 r. Szczęśliwie kaplica ocalała.
Po rozwiązaniu zakonów religijnych w 1834 r., król Fernando II zakupił w 1838 r. ruiny klasztorne, by pobudować tam letnią rezydencję królewską. W latach 1842-1854 budowano pałac pod nadzorem barona Ludwiga von Eschwege. Starano się maksymalne wykorzystać dawne zabudowania, włączając je do nowej formy. Szczególnie zadbano o zabytkową kaplicę. Do dzisiaj zwraca w niej uwagę XVI wieczny ołtarz z alabastru i marmuru.
Był to czas romantyzmu, więc obiekt jest zlepkiem stylów Maurów, neogotyku, znaleźć tu można motywy manuelińskie, ale także inspiracje zamkami bawarskimi, duchem Wagnera etc. Palácio da Pena jest najlepszym przykładem portugalskiej architektury romantycznej. W 1889 r. pałac został odkupiony od rodziny królewskiej przez państwo portugalskie. Z czasem stał się jedną z największych atrakcji turystycznych Portugalii.
Pałac Pena  wygląda trochę bajkowo. Wnętrza są bardzo interesujące. Są one bogato zdobione, wyposażone w meble z epoki. 
Cabo da Roca  latarnia morskiej z 1772 r., Widok na poszarpane skały i urwiska wznoszące się 140 m ponad wodami Atlantyku jest wart uwagi.
Nazaré – miejscowość w Portugalii, leżąca w dystrykcie Leiria, w regionie Centrum w podregionie Oeste. Miejscowość jest siedzibą gminy o tej samej nazwie. Miejscowość składa się z trzech części: Praia (wzdłuż plaży), Sítio (dawna wieś na szczycie klifu) i Pederneira (dawna wieś na wzgórzu).Według legendy, miasto wywodzi swoją nazwę od niewielkiej figury Matki Boskiej, Czarnej Madonny, przyniesionej przez mnicha w IV wieku z Nazaretu do klasztoru w pobliżu Méridy, a sprowadzonej do Nazaré w 711 roku przez mnicha Romano, któremu towarzyszył Roderyk, król Wizygotów. Po przybyciu nad morze mnich został pustelnikiem. Żył i umarł w niewielkiej, naturalnej grocie na szczycie klifu. Po jego śmierci, i zgodnie z życzeniem mnicha, król pochował go w grocie, a na ołtarzu pozostawił posąg. Pierwszy kościół został zbudowany nad grotą na pamiątkę cudownego ocalenia życia przez Matkę Boską portugalskiego rycerza Dom Fuas Roupinho (przypuszczalnie Templariusza). Według legendy, wczesnym rankiem 14 września 1182, Dom Fuas Roupinho był na polowaniu w pobliżu wybrzeża, gdy ujrzał jelenia, którego natychmiast zaczął gonić. Jeleń pobiegł w stronę szczytu klifu, gdzie zalegała gęsta mgła znad morza. Rycerz zdał sobie sprawę, że jest na skraju urwiska, niedaleko groty z figurką, w związku z czym zaczął się modlić. Nieoczekiwanie koń cudem zatrzymał się na końcu urwiska, oszczędzając w ten sposób jeźdźca od upadku z wysokości ponad 100 metrów, co z pewnością spowodowałoby jego śmierć. Na pamiątkę cudu wystawił kaplicę (Capela da Memoria) na grocie, gdzie cudowna figura została pozostawiona przez Roderyka po śmierci mnicha.
1377 roku król Portugalii Ferdynand I Burgundzki wybudował większy kościół, który został całkowicie przebudowany między XIV, a XIX wiekiem. Obecnie Kościół Nossa Senhora da Nazaré jest bogatą barokową budowlą, z wnętrzem ozdobionym płytkami azulejo. Za ołtarzem w górze zwiedzający mogą zobaczyć i uczcić cudowną figurę Matki Bożej z Nazaré.
  1. Pierwsza część miasta, znajdująca się na górze (na szczycie klifu), to Sítio;
  1. Druga część miasta, znajdująca się na dole (wzdłuż plaży), to Praia;
Mercado de Peixe Seco i tradycja suszenia ryb na powietrzu
Czym jest Mercado de Peixe Seco? Dosłownie to Targ Suszonych Ryb, miejsce, w którym ryby oraz owoce morza są suszone i następnie sprzedawane.
Suszenie ryb na słońcu to wieloletnie tradycja Nazaré. Proces suszenia odbywa się na tzw. estendal (inaczej paneiros), czyli specjalnych drewnianych deskach z siatkami, które skierowane są na południe.
Fatima współcześnie znana jest z objawień maryjnych.
Pierwsze z nich, mniej znane miało miejsce w 1758 roku, kiedy to Matka Boża ukazała się niemej pasterce i przywróciła jej głos[3]. Ojciec dziewczynki w podzięce za cud miał wybudować we wsi kaplicę. Niedługo potem w miejscu, gdzie doszło do wyjątkowego spotkania, znaleziono w pokrzywach figurę Matki Bożej. Właśnie stąd pochodzi nazwa, która dała nazwę sanktuarium: Ortiga (pokrzywa). Rola kaplicy zwiększyła się po 1801 r., kiedy to papież Pius VII ustanowił święto Matki Bożej Pokrzyw, przypadające na pierwszą niedzielę lipca[4].
TOMAR Znajdujący się niedaleko Lizbony tajemniczy klasztor z miejscowości Tomar założony został przez zakon templariuszyWłaśnie od tego słowa (łacińskie słowo templum oznacza świątynię) wzięła się potoczna nazwa zgromadzenia.
 Convento de Cristo

 Budowa klasztoru w Tomarze rozpoczęła się w 1162 roku. Zainicjował ją mistrz kapituły portugalskiej Gualdim Pais. Na swą siedzibę wybrał pozostałości dawnych rzymskich fortyfikacji znajdujące się na stromym i trudno dostępnym wzgórzu. Klasztor był kilkakrotnie przebudowywany - największe zmiany wprowadzone zostały podczas panowania króla Manuela I Szczęśliwego (od jego imienia ten styl architektoniczny nazwany został manuelińskim). Z racji zmian jakie zaszły w zakonie w XVI wieku klasztor stał się siedzibą kapelanów zakonnych i taką funkcję pełnił do 1834 roku. Ze względu na swą architektoniczną wyjątkowość został wpisany na listę UNESCO.
W samym centrum znajduje się romańska rotunda (Charola), niemal całkowicie otoczona przez późniejsze zabudowania. Dziś pokryta jest freskami z XVI wieku jednak w chwili powstania była pozbawiona tego rodzaju ozdób. Wzorowana została na ówczesnej rotundzie bazyliki Grobu Pańskiego. Co ciekawe szerokie wnęki nasuwają przypuszczenie, że templariusze mogli uczestniczyć w tamtejszych obrzędach wraz... ze swymi rumakami. 
Najsłynniejszym elementem całego kompleksu jest... okno. Ale nie byle jakie bo okno manuelińskie. Wykonał je inny architekt pracujący w Tomarze - Diogo de Arruda. Pochodzi ono z lat 1510-1513 i składa się z setek detali, które doskonale wyrażają ideę tego późnogotyckiego stylu. Całości nie obca jest średniowieczna symbolika - okno ma przypominać drzewo, na którym opiera się krzyż Zakonu i herb Portugalii. Artysta poniżej umieścił brodatą, męską twarz - najprawdopodobniej swą własną podobiznę.

Kogut z Barcelos - legenda
Historia toczy się na północy Portugaliiw miejscowości Barcelos (Minho), w czasach średniowiecznych. Pewnego dnia doszło tu do przestępstwa, lecz niemożliwe było zidentyfikowanie sprawcy. Bardzo trapiło to mieszkańców miasta i wciąż aktywnie poszukiwali przestępcy.
Akurat w tym czasie przez miasto przejeżdżał młody Galicyjczyk – pielgrzym udający się do Santiago de Compostela. Pech chciał, że pojawił się w niewłaściwym miejscu i czasie. Miejscowa ludność oskarżyła przybysza o popełnienie przestępstwa, skazując go tym samym na śmierć przez powieszenie.
Młody mężczyzna zarzekał się, że jest niewinny i poprosił o zabranie go do sędziego i krótką rozmowę. Na spotkaniu sędzia i reszta towarzyszy wyśmiali niewinność młodzieńca, jednak ten wskazał na pieczonego kurczaka znajdującego się na stole i powiedział: Jest to oczywiste, że jestem niewinny, tak bardzo oczywiste, że w dniu, kiedy mnie powiesicie, ten kogut zapieje.
Nikt oczywiście nie potraktował tych słów poważnie i mężczyzna trafił na szubienicę. W momencie powieszenia ciała, kogut ożył i zapiał! Sędzia natychmiast powstał ze swojego miejsca i biegiem podbiegł do mężczyzny, aby uwolnić go od niesprawiedliwej śmierci. Na szczęście przybył na czas – węzeł był źle zawiązany, dzięki czemu mężczyzna nadal żył. Udało się go ocucić i uniewinnić.
Po latach Galicyjczyk powrócił do Barcelos, gdzie zbudował słynny krzyż Cruzeiro do Senhor do Galo na cześć Matki Boskiej i świętego Jakuba.
Jaki morał płynie z legendy? Nie oceniajmy ludzi na podstawie swojej nieufności, gdyż niczym nieuzasadnione słowa, mogą doprowadzić do tragedii i niesprawiedliwych decyzji.
Kuchnia: 
10. Bifana 
Bifana to kanapka w pszennej bułce z wolnogotowaną wieprzowiną.
Sardnihas assadas to portugalski klasyk, grillowane są z reguły na powietrzu, bardzo prosto, tylko z dodatkiem grubej soli.
Caldo verde
Caldo verde to kolejny zwycięzca na liście 7 cudów gastronomii portugalskiej. Ten zielony rosół (jak brzmi tłumaczenie) to zupa z ziemniaków z dodatkiem jarmużu lub włoskiej kapusty
Feijoada
Cozido a portuguesa
Gulasz portugalski. Jedno z dań narodowych.
Pasteis de nata
Mały portugalski król. Inna jego nazwa to pasteis de Belem, od dzielnicy Lizbony, w której został przygotowany po raz pierwszy. To budyniowe ciasteczko jest niekwestionowanym symbolem kuchni portugalskiej, dlatego też znalazł się na liście 7 jej cudów.
bacalhau à Brás (zapiekanka z dorsza z jajkiem i ziemniakami) i pataniscas de bacalhau (smażone w cieście kawałki ryby).
Pogańskie korzenie Magusto
Escultura Veado Surfista, czyli pomnika jelenia-surfera (ciało surfera, głowa jelenia). Ma 6 m wysokości i waży ok. 10-11 ton.

Zamek w Torres Novas – średniowieczny zamek w miejscowości Torres Vedras, w regionie Ribatejo, w Portugalii. 

Stanowiła część fortyfikacji Rekonkwisty złożonych z Linha do Tejo, linii zamków i placówek w czasach średniowiecza, ostatnio zintegrowanych w regionie turystycznym Região de Turismo dos Templários. 

Budynek jest klasyfikowany jako Pomnik Narodowy od 1910. ()


Na północy kraju dominują eukaliptusy, z kolei południe słynie z dębów korkowych iDąb korkowy należy do charakterystycznych roślin tworzących makię. Występuje obficie w strefie śródziemnomorskiej. Liście tego dębu nie opadają na zimę, są twarde i skórzaste, ponieważ pokrywa je substancja chroniąca przed nadmiernym wyparowywaniem wody drzew pomarańczowych;


Co ciekawe omawiane święto wywodzi się z pogańskich tradycji (a takich w Portugalii jest naprawdę niewiele) i ściśle łączy się z kultem zmarłych.

Związane jest ze składaniem ofiary w postaci pokarmu – pieczonych kasztanów – dla duchów zmarłych, co może być swoistym odpowiednikiem słowiańskich obrzędów dziadów. Portugalski etnograf Leite de Vasconcelos wskazuje, że w Barqueiros (miejscowość w północnej Portugalii) tradycją było kiedyś przygotowywanie o północy stołów zastawionych kasztanami, które przeznaczone były jako posiłek wyłącznie dla zmarłych.  

Gulasz, który swą nazwę wziął od głównego składnika – czarnej lub czerwonej fasoli ( port. feijão


 Śmieszne ciekawostki o Portugalii dotyczą także pory obiadowej (port. almoço) i formy przywitania. Rano mówimy Bom dia (dosłownie Dobry dzień), a po południu Boa tarde (dosłownie Dobre popołudnie) – użycie tych powitań uzależnione jest jednak od zjedzenia (lub nie) obiadu.

Pora przed obiadem to dla Portugalczyków wciąż ranek, a dopiero po obiedzie zaczyna się popołudnie


stnieje słowo, które nie ma dosłownego tłumaczenia w żadnym języku – to portugalskie saudade, związane z melancholią i nostalgią, tęsknotą za przeszłością, która stanowi nieodłączny element tożsamości narodowej tego narodu..



Podstawowe zwroty w języku portugalskim, które musisz znać!

Zacznijmy od tego, co najważniejsze, czyli - jak przywitać się i pożegnać po portugalsku? Oto kilka możliwości:

  • Olá! - Cześć!
  • Tudo bem? - Jak się miewasz?
  • Adeus! - Do widzenia!


Warto wiedzieć, że o różnych porach dnia używamy innych zwrotów. Co ciekawe te same wyrażenia stosujemy na powitanie i pożegnanie!

  • Bom dia! - Dzień dobry! / Do widzenia! (rano)
  • Boa tarde! - Dzień dobry! / Do widzenia! (po południu)
  • Boa noite! - Dobry wieczór! / Dobranoc!

Uprzejme zwroty po portugalsku

Uprzejmość zawsze popłaca! Jak po portugalsku powiedzieć “proszę”, “dziękuję”, albo “przepraszam”?

  • Desculpe! - Przepraszam! / Proszę o wybaczenie!
  • Por Favor! - Proszę!
  • De nada! - Nie ma za co! / Bardzo proszę!
  • Com licença! - Przepraszam! (kiedy kogoś zaczepiasz, np. żeby o coś zapytać lub poprosić)
  • Obrigado! - Dziękuję! (wersja dla mężczyzn)
  • Obrigada! - Dziękuję! (wersja dla kobiet)
  • Senhor - pan / Proszę Pana
  • Senhora - pani / proszę Pani
  • Muito prazer. - Miło mi poznać.
  • Sim - Tak
  • Não - Nie
  • Pode ajudar-me? - Czy możesz mi pomóc?
  • Gosto muito. - Podoba mi się to.
  • Está bem. - W porządku.

Portugalskie zwroty przydatne w mieście

Te wyrażenia przydadzą Ci się podczas zwiedzania portugalskich miast:

  • ao lado de - obok
  • perto - blisko, w pobliżu
  • longe - daleko
  • Este autocarro vai para onde? - Dokąd jedzie ten autobus?
  • Onde posso encontrar um táxi? - Gdzie znajdę taksówkę?
  • Onde se apanha o metro? - Gdzie jest metro?

 

A te wykorzystasz w restauracji:

  • Um café - kawiarnia
  • Água - woda
  • Vinho - wino
  • Cerveja - piwo
  • Pequeno-almoço - śniadanie
  • Almoço - lunch
  • Jantar - obiad
  • Tenho uma reserva. - Mam rezerwację.
  • Onde fica a casa de banho? - Gdzie jest łazienka?
  • A conta, por favor- Poproszę rachunek.

Podczas zakupów przyda Ci się znajomość następujących wyrażeń:

  • Quanto custa? - Ile to kosztuje?
  • Estou só a ver, obrigado/obrigada. - Tylko oglądam, dziękuję.
  • Aceita cartão de crédito? - Czy można płacić kartą?
  • Liczebniki 1- 10

    Znajomość podstawowych liczebników okazuje się przydatna w wielu sytuacjach. Oto liczebniki 1-10 po portugalsku.

    • Um - jeden
    • Dois - dwa
    • Três - trzy
    • Quatro - cztery
    • Cinco - pięć
    • Seis - sześć
    • Sete - siedem
    • Oito - osiem
    • Nove - dziewięć
    • Dez - dziesięć

    Awaryjnie

    Co zrobić, kiedy komunikacja w języku portugalskim okaże się dla Ciebie zbyt wielkim wyzwaniem? Wtedy warto znać poniższe wyrażenia:

    • Fala inglês? - Czy mówisz po angielsku?
    • Desculpe, não falo português. - Przepraszam, nie mówię po portugalsku.
    • Não entendo. - Nie rozumiem.
    • Pode dizer outra vez? - Czy możesz powtórzyć.

     

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz